Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng.
Dựa vào bảng Tỷ suất lợi nhuận trung bình hàng năm của các kênh đầu tư, đầu tư chứng khoán dài hạn dường như hiệu quả hơn hẳn.
Vậy trên thực tế, đầu tư chứng khoán dài hạn có tốt hơn đầu tư chứng khoán ngắn hạn không? Cùng phân tích sâu hơn trong bài viết dưới đây!
Tỷ suất lợi nhuận trung bình hàng năm của các kênh đầu tư phổ biến (2011 – 2020)
| Kênh đầu tư | Thời hạn | ||
| 3 năm (2018 -2020) | 5 năm (2016 – 2020) | 10 năm (2011-2020) | |
| Vàng | 15.00% | 11.00% | 4.54 |
| Cổ phiếu – VnIndex | 4.00% | 14.00% | 8.56% |
| Trái phiếu | 6-10% | ||
| Gửi tiết kiệm | 5.5-8% | ||
| Bitcoin | 27% | 132.00% | N/A |
** Bảng tỷ suất đầu tư trên chỉ mang tính tham khảo dựa trên số liệu từ năm 2011 – 2020. Với trái phiếu, lãi suất có thể dao động tùy theo mức độ rủi ro của trái phiếu. Với gửi tiết kiệm ngân hàng, lãi suất thường dao động tùy theo ngân hàng.
Chứng khoán là chứng chỉ có thể chuyển thành tiền, dùng để xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với phần vốn của công ty phát hành. Hiểu đơn giản, chứng khoán là một tờ giấy mang giá trị và có thể trao đổi được trên thị trường ví dụ như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ.
Đầu tư chứng khoán chính là việc cá nhân hoặc doanh nghiệp trao đổi mua bán các chứng chỉ đó để kiếm lời. Nhắc đến đầu tư chứng khoán thường bao gồm đầu tư cổ phiếu, trái phiếu và chứng khoán phái sinh.
Dù vậy, với các nhà đầu tư Việt Nam, khi nhắc tới đầu tư chứng khoán, đầu tư cổ phiếu thường phổ biến hơn cả. Vì vậy, bài viết này sẽ thảo luận chủ yếu về đầu tư cổ phiếu nhưng gọi chung là đầu tư chứng khoán.
2. Đầu tư chứng khoán dài hạn là gì? Kinh nghiệm đầu tư chứng khoán dài hạn
Đầu tư chứng khoán dài hạn là chiến lược đầu tư chứng khoán kéo dài trên 1 năm, thường tập trung vào mua cổ phiếu của các công ty có tiềm năng phát triển từ lúc giá còn thấp để bán ra với giá cao hơn khi công ty tăng trưởng trong tương lai.
Với đầu tư chứng khoán dài hạn, nhà đầu tư thường sử dụng một trong ba chiến lược dưới đây:
- Đầu tư cổ tức
- Đầu tư giá trị
- Đầu tư tăng trưởng
Về đầu tư cổ tức, đây là chiến lược bị nhiều người lãng quên bởi phần lớn các nhà đầu tư cho rằng cổ tức trong ngắn hạn không hấp dẫn và chỉ tập trung ăn chênh lệch mua – bán.
Tuy nhiên, trong dài hạn, cổ tức của một mã chứng khoán tốt tương đối hấp dẫn, có khi cao hơn cả lãi suất tiết kiệm.
Tỷ suất cổ tức của một số chứng khoán trong nhóm VN30 (3/2020)
(Nguồn: FiinPro)
Về đầu tư giá trị, đây là phương pháp phù hợp để đánh giá xem công ty nào đang bị định giá sai so với thị trường. Cụ thể, cách định giá theo giá trị tài sản thuần (NAV) sẽ phù hợp trong các giai đoạn phục hồi sau suy thoái. Cách định giá so sánh hệ số tương đối (P/E, EV/EBIT) hoặc chiết khấu dòng tiền (DCF) sẽ phù hợp hơn trong các giai đoạn kinh tế tăng trưởng.
Về đầu tư tăng trưởng, nhà đầu tư sẽ tập trung tìm kiếm các công ty có tiềm năng phát triển như công ty công nghệ, sinh học hay fintech để khi công ty tăng trưởng về sau, họ sẽ bán cổ phiếu với giá cao hơn. Tuy nhiên, cần cẩn trọng khi sử dụng phương pháp này vì công ty có thể bị định giá cao hơn thực tế theo tâm lý đám đông.
Theo Forbes, nhiều nhà đầu tư ở Mỹ kéo nhau đi mua cổ phiếu của Tesla khiến cổ phiếu của công ty công nghệ này tăng tới 400% chỉ trong vòng 2 năm (2018 – 2020). Qua tính toán, để tương xứng với định giá đó, lợi nhuận của Tesla sẽ phải tăng tới 200 lần trong năm 2021 tới.
Dù không thể khẳng định trường hợp trên sẽ không xảy ra nhưng rõ ràng xác suất lợi nhuận của một công ty tăng nhanh như thế là rất thấp. Vì vậy, đầu tư theo tâm lý đám đông như trên thường có rủi ro rất cao.
Đầu tư chứng khoán ngắn hạn là chiến lược đầu tư chứng khoán dưới 1 năm, thường dựa vào phân tích kỹ thuật – sự biến động về giá và khối lượng giao dịch trong quá khứ, để mua bán chênh lệch giá.
Với đầu tư chứng khoán ngắn hạn, nhà đầu tư có thể ứng dụng khá nhiều chiến lược khác nhau, trong đó phổ biến nhất là:
- Đầu tư theo sự kiện mang tính xúc tác
- Đầu tư theo nguyên lý đảo ngược trung bình (mean reversion)
- Đầu tư dựa trên ngưỡng hỗ trợ và ngưỡng kháng cự
- Đầu tư dựa theo thông tin nội bộ
Về đầu tư theo sự kiện mang tính xúc tác: Nhà đầu tư sẽ chọn mã chứng khoán dựa trên các sự kiện như mua bán – sáp nhập (M&A) hoặc thoái vốn nhà nước.
Về đầu tư theo nguyên lý đảo ngược trung bình (mean reversion): Nhà đầu tư có thể tận dụng để mua thấp – bán cao khi thấy những sự thay đổi bất thường trong mã chứng khoán bởi theo lý thuyết, các sự thay đổi sẽ sớm quay lại xu hướng chủ đạo của nó.
Đảo ngược trung bình sẽ khiến giá đi xuống hoặc đi lên trong ngắn hạn nhưng không thay đổi xu hướng chủ đạo của mức giá trung bình
(Nguồn: The Retirement Cafe)
Về đầu tư dựa trên ngưỡng hỗ trợ và ngưỡng kháng cự: Nhà đầu tư có thể linh hoạt tùy theo tình huống. Họ có thể mua ở giá thấp khi chạm ngưỡng hỗ trợ và bán ở giá cao khi chạm ngưỡng kháng cự.
Hoặc họ có thể mua các chứng khoán có xu hướng tăng mạnh mẽ khi nó vượt ngưỡng kháng cự và bán ở mức cao hơn nữa.
Về đầu tư dựa theo thông tin nội bộ: Nhà đầu tư có thể yên tâm hơn khi đầu tư nếu tìm được nguồn thông tin đáng tin cậy về tiềm năng phát triển của doanh nghiệp.
Tốt nhất bạn nên tìm hiểu qua người thân quen ở doanh nghiệp đó, chứ không nên nghe theo nguồn tin trôi nổi trên các hội nhóm Facebook.
4.1. Lợi nhuận:
Trong ngắn hạn, bạn gần như đang chơi một zero-sum game với các “ông lớn” và khó để sinh lời.
Trong thời gian ngắn, các công ty thường không tăng trưởng nhiều nên tổng giá trị của thị trường chứng khoán gần như không đổi.
Do đó, việc trao đổi mua bán chỉ phân chia lại lợi nhuận giữa các bên tham gia thị trường, tức là một người lãi sẽ khiến một người khác phải lỗ, chứ không tăng tổng giá trị trên và khiến mọi người cùng sinh lời.
Vì vậy, khi đầu tư ngắn hạn, về căn bản bạn đang phải đánh bại một thị trường với rất nhiều quỹ đầu tư, BBs (Big Boys), MMs (Market Makers) lớn và chuyên nghiệp. Nếu bạn không có kinh nghiệm đầu tư, xác suất chiến thắng là rất thấp.
Ngoài ra, việc lướt sóng thường xuyên còn gia tăng rất nhiều chi phí và bào mòn lợi nhuận đầu tư của bạn.
Ví dụ, nếu không phải khách hàng VIP, phí giao dịch của bạn sẽ là 0.3%/giao dịch. Thuế thu nhập cá nhân là 0.1%/giao dịch bán. Nhìn riêng lẻ thì có vẻ phí này chiếm không nhiều nhưng nếu như tổng hợp lại, trong trường hợp bạn vay margin để giao dịch mua 15 lần/quý và bán 15 lần/quý, bạn sẽ tốn thêm ít nhất:
0.1%*15 + 0.3% * 30 = 10.5%/quý hay 42%/năm
Đây là một con số rất lớn so với lợi nhuận bạn kiếm được, trừ khi bạn sinh lời ít nhất 3.6% trong tất cả các lần giao dịch để đủ hoàn vốn và sinh lời thêm 11.5%/năm. Mà đó là điều khó có thể xảy ra với nhà đầu tư nhỏ lẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm.
Ngược lại, khi đầu tư chứng khoán dài hạn, lợi nhuận của bạn sẽ ổn định hơn và số lượng giao dịch sẽ ít đi, giúp giảm thiểu chi phí phát sinh.
Dù trong ngắn hạn, bạn có thể lỗ vì thay đổi cung – cầu của thị trường nhưng trong dài hạn, lợi nhuận của doanh nghiệp tốt nhìn chung sẽ tăng trưởng và trở thành động lực chính cho sự tăng giá của thị trường chứng khoán, giúp bạn sinh lời cao.
Như vậy, đầu tư chứng khoán dài hạn nhìn chung sẽ đem lại lợi nhuận ổn định và tốt hơn. Bạn chỉ nên đầu tư chứng khoán ngắn hạn khi chắc chắn về xu hướng của thị trường cũng như dám chấp nhận rủi ro cao.
4.2. Rủi ro:
Trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán thường biến động liên tục và có khi biên độ dao động rất lớn nên rủi ro khi đầu tư chứng khoán ngắn hạn là rất cao. Thị trường có thể tăng 30 – 50% nhưng cũng có thể giảm 20 – 40% trong vòng vài tháng.
Trong khi đó, đầu tư chứng khoán dài hạn sẽ giảm thiểu rủi ro hơn nhiều. Dù biến động thị trường là không tránh khỏi trong ngắn hạn nhưng xu hướng chung của thị trường thường là đi lên trong dài hạn nên rủi ro dài hạn tương đối thấp.
Bạn có thể dễ dàng thấy điều này trong Biểu đồ chứng khoán của Tập đoàn Hòa Phát từ tháng 3 năm 2020 tới tháng 3 năm 2021. Giá cổ phiếu HPG lên xuống liên tục, có khi lên 6% rồi giảm 6.95% chỉ vài ngày sau đó. Nhưng trong dài hạn, xu hướng chung của giá cổ phiếu vẫn là tăng.
Biểu đồ chứng khoán Tập đoàn Hòa Phát (HPG) (T3/2020 – T3/2021)
(Nguồn: TradingView)
Ngoài ra, đầu tư chứng khoán ngắn hạn còn khiến bạn căng thẳng thường trực và dễ bị ảnh hưởng bởi tâm lý đám đông nên bạn sẽ khó đưa ra các phán đoán chính xác. Bạn thường rơi vào tình trạng sợ bỏ lỡ cơ hội nên vội vàng đầu tư vào mã cổ phiếu được nhiều người quan tâm mà không biết mình có thể mua vào đúng đỉnh.
Do đó, trừ khi bạn chấp nhận rủi ro để tìm cơ hội sinh lời tức thì, bạn không nên đầu tư ngắn hạn mà nên đầu tư dài hạn. Khi có nhiều kinh nghiệm đầu tư hơn, bạn mới nên cân nhắc đa dạng hóa danh mục đầu tư và thử lướt sóng.
5. Cách đầu tư chứng khoán an toàn
5.1. Chỉ đầu tư khi ổn định các chi tiêu cơ bản
Để quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, bạn không nên vội vàng đầu tư khi chưa đảm bảo một quỹ khẩn cấp 3 – 6 tháng hoặc chưa trả hết nợ quá 11%/năm. Bởi chưa ổn định đã vội đầu tư thì nếu chẳng may thua lỗ, bạn sẽ khá chật vật trong việc cân bằng cuộc sống.
5.2. Đa dạng hóa danh mục đầu tư theo ngành
Mỗi ngành sẽ có biểu hiện khác nhau trong một chu kỳ kinh tế. Để phân bổ rủi ro và tối ưu lợi nhuận , bạn nên đa dạng hóa danh mục đầu tư theo ngành và đặt trọng tâm vào ngành có biểu hiện tốt trong chu kỳ kinh tế đó.
Cụ thể, cùng tham khảo bảng dưới đây:
Biểu hiện của chứng khoán theo ngành trong các giai đoạn của chu kỳ kinh tế
Ví dụ, bạn có thể chọn chứng khoán của ngành Bất động sản và Y tế để đa dạng hóa danh mục đầu tư. Trong đó, nếu nền kinh tế có dấu hiệu phục hồi sau suy thoái, bạn nên đặt trọng tâm vào ngành Bất động sản
5.3. Đừng chỉ đầu tư một mình chứng khoán
Như bạn thấy, đầu tư chứng khoán là một kênh tương đối rủi ro. Để phân bổ rủi ro mà vẫn tối ưu lợi nhuận, bạn nên đa dạng kênh đầu tư và phân bổ tỷ trọng hợp lý cho các kênh đầu tư đó. Biểu đồ dưới đây sẽ cho bạn một vài ý tưởng phân bổ đầu tư phù hợp cho từng độ tuổi:
Nhìn chung, đầu tư chứng khoán dài hạn sẽ sinh lời ổn định và ít rủi ro hơn đầu tư chứng khoán ngắn hạn. Do đó, bạn có thể cân nhắc đầu tư dài hạn trước rồi khi có nhiều kinh nghiệm hơn thì đầu tư thêm ngắn hạn.
Chia sẻ
Các bài viết liên quan
