Bảo hiểm nhân thọ khác bảo hiểm xã hội về cả hình thức hoạt động và yếu tố bảo hiểm. Vì vậy, trên thực tế, bạn nên sở hữu cả 2 loại bảo hiểm này để giảm thiểu các tổn thất khi bệnh tật, tử vong và tích lũy cho cuộc sống khi về hưu.
1.1. Bản chất của Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm nhân thọ là bảo hiểm tự nguyện, là sản phẩm thương mại do công ty bảo hiểm tổ chức thực hiện. Trong khi đó, Bảo hiểm xã hội là bảo hiểm bắt buộc với đa số mọi người, là sản phẩm phi lợi nhuận do Nhà nước thực hiện.
Cụ thể, Bảo hiểm xã hội sẽ bắt buộc với các đối tượng thuộc Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2014. Nếu bạn không thuộc một trong các đối tượng trên, bạn có thể đăng ký Bảo hiểm xã hội tự nguyện.
1.2. Đối tượng tham gia Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm nhân thọ là sản phẩm cho mọi đối tượng từ 0 – 65 tuổi (và có thể lên tới 80 tuổi tùy theo sản phẩm). Nếu định tham gia, bạn có thể mua cho cá nhân hoặc cả gia đình trong cùng một hợp đồng.
Còn Bảo hiểm xã hội dành cho các đối tượng trong độ tuổi lao động (từ 15 tuổi trở lên). Thường người tham gia bảo hiểm bắt buộc sẽ mua qua doanh nghiệp và tự trả khoản tiền tương đương với 8% lương hàng tháng.
1.3. Mức phí đóng Bảo hiểm xã hội và Bảo hiểm nhân thọ
Mức phí đóng Bảo hiểm nhân thọ tương đối linh hoạt, được xây dựng dựa trên khả năng tài chính và mục tiêu tài chính của từng người. Thông thường, mức đóng Bảo hiểm nhân thọ lý tưởng là 10 – 15% thu nhập bởi đây là mức phí phải chăng để bạn có thể duy trì đóng phí đều đặn mà không ảnh hưởng tới chi tiêu hàng ngày.
Mức phí đóng Bảo hiểm xã hội bắt buộc hiện nay vào khoảng 8% lương hàng tháng và người tham gia thường đóng thông qua công ty. Còn mức đóng Bảo hiểm xã hội tự nguyện hoàn toàn tùy theo lựa chọn cá nhân.
Nhìn chung, mức phí Bảo hiểm nhân thọ tương đối linh hoạt hơn Bảo hiểm xã hội. Bạn càng có nhiều nhu cầu bảo hiểm khi mua Bảo hiểm nhân thọ thì mức phí càng cao.
1.4. Thời gian đóng Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm xã hội
Thời gian đóng Bảo hiểm nhân thọ tương đối linh hoạt so với Bảo hiểm xã hội. Thường sẽ có nhiều sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ với thời hạn đóng khác nhau 10 – 15 – 20 năm. Còn Bảo hiểm xã hội buộc phải đóng duy trì trong vòng 20 năm.
1.5. Quyền lợi bảo hiểm của Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm xã hội
Thông thường, trong các sản phẩm chính của Bảo hiểm nhân thọ sẽ bao gồm một số quyền lợi dưới đây:
Chi phí nằm viện qua đêm
Tùy theo gói bảo hiểm, bạn sẽ được chi trả một mức viện phí khác nhau. Thường sẽ là 1 triệu đồng/đêm nếu nằm phòng thường và 2 triệu đồng/đêm nếu nằm phòng chăm sóc đặc biệt.
Quyền lợi có thể bị giới hạn tới một độ tuổi nào đó cũng như giới hạn về số lượng ngày nằm. Ví dụ, một số sản phẩm của Bảo Việt sẽ giới hạn tới 70 tuổi và tối đa 1000 ngày nằm viện.
Quyền lợi bảo hiểm bệnh hiểm nghèo
Bảo hiểm nhân thọ thường hỗ trợ chi trả cho khoảng 50 bệnh hiểm nghèo trở lên. Số lượng bệnh được bảo hiểm có thể dao động giữa các công ty bảo hiểm nên nếu định mua, bạn nên kiểm tra xem những bệnh mình quan tâm có được bảo hiểm không.
Quyền lợi bảo hiểm thương tật vĩnh viễn và tử vong
Khi gặp thương tật vĩnh viễn, người tham gia Bảo hiểm nhân thọ thường được chi trả dựa trên tỷ lệ thương tật. Nếu người tham gia tử vong, họ sẽ được chi trả quyền lợi tử vong cơ bản (thường là 500 triệu đồng) và đền bù thêm tùy theo từng trường hợp (tử vong do tai nạn máy bay, tử vong do tai nạn…).
Ngoài ra, nếu người tham gia mua các sản phẩm bổ trợ, họ có thể hưởng thêm các quyền lợi khác như Quyền lợi điều trị nội trú, ngoại trú, nha khoa, thai sản hoặc Quyền lợi miễn đóng phí.
Với Bảo hiểm xã hội, nếu là Bảo hiểm xã hội bắt buộc, bạn sẽ được hưởng các chế độ như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, tử tuất và chi phí nằm viện qua đêm. Còn Bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ hỗ trợ chế độ tử tuất.
Một điểm cần lưu ý là, viện phí sẽ được chi trả dựa trên tình hình thực tế chứ không có hạn mức tuyệt đối từ đầu. Hiện nay, nếu bạn nằm viện đúng tuyến, thường bạn sẽ được hỗ trợ 80% ngày lương thực tế. Còn nếu bạn nằm viện trái tuyến, bạn sẽ được hỗ trợ ít hơn.
1.6. Yếu tố tích lũy của Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm xã hội
Với Bảo hiểm nhân thọ, bạn thường được hưởng thêm lãi suất không kỳ hạn cho khoản tiền bạn đóng rồi nhận lại toàn bộ tiền gốc và lãi trong ngày đáo hạn. Lãi suất bạn hưởng sẽ phụ thuộc vào tình hình kinh doanh và đầu tư của từng công ty bảo hiểm.
Với Bảo hiểm xã hội, khi đóng đủ thời hạn 20 năm, người tham gia sẽ được nhận 45% lương hưu mỗi tháng và tính thêm 2% sau mỗi năm. Dù Bảo hiểm xã hội không có yếu tố tích lũy nhưng lương hưu sẽ được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) qua từng năm theo quy định của Chính phủ.
1.7. Yếu tố đầu tư của Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm xã hội
Hiện nay, các công ty bảo hiểm thường có thêm sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ kết hợp với đầu tư. Tức là ngoài các quyền lợi cơ bản trên, họ sẽ trích một phần tiền bạn đóng để đầu tư cho bạn và trả lại bạn tiền lãi tùy theo kết quả đầu tư. Nhìn chung, nếu bạn không có khả năng tự đầu tư, bạn có thể xem xét các công ty có kết quả đầu tư tốt để bỏ tiền vào.
Với Bảo hiểm xã hội, hiện nay chưa có quy định nào về yếu tố đầu tư. Vì vậy, Bảo hiểm xã hội chỉ đơn thuần là sản phẩm giúp bạn giảm thiểu các tổn thất về sức khỏe, nghề nghiệp cũng như đảm bảo bạn có cuộc sống ổn định khi về hưu.
2. Nên mua Bảo hiểm nhân thọ hay Bảo hiểm xã hội?
Nhìn chung, bạn nên mua cả hai loại bảo hiểm này bởi hai bảo hiểm sẽ bảo vệ bạn trong những tình huống khác nhau. Do đó, khi bạn kết hợp, hai loại bảo hiểm này sẽ bổ trợ cho nhau, giảm thiểu tối đa rủi ro trong cuộc sống.
Ví dụ, Bảo hiểm xã hội đảm bảo cho bạn có khoản thu nhập định kỳ khi về hưu với ưu điểm rất lớn là chống trượt giá. Còn Bảo hiểm xã hội có thể làm vơi gánh nặng tài chính cho chính bạn và gia đình khi bạn mắc bệnh hiểm nghèo hay thương tật vĩnh viễn.
Trong trường hợp chưa đủ khả năng tài chính thì bạn có thể mua Bảo hiểm xã hội trước vì thời hạn đóng phí của bảo hiểm này cố định và dài hơn. Nhưng cũng đừng mua Bảo hiểm nhân thọ quá muộn vì tuổi càng cao, rủi ro sức khỏe càng lớn và bạn càng phải chi trả nhiều chi phí mà lại bị suy giảm quyền lợi bảo hiểm.
Có thể thấy, dù cùng một mục đích là bảo vệ người mua trước các biến cố trong cuộc sống nhưng Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm xã hội tương đối khác biệt, nhất là về quyền lợi. Vì vậy, bạn nên cân nhắc mua cả 2 loại bảo hiểm để giảm thiểu tối đa các tổn thất khi gặp biến cố trong tương lai.